Karta Polaka stanowi potwierdzenie polskiego pochodzenia cudzoziemca. Poniżej znajdziesz informacje na temat korzyści z posiadania Karty Polaka, kto ma prawo do jej uzyskania, procedury jej zdobycia, kosztów, okresu ważności oraz odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania związane z tą kartą.
Sprawdź również:
Jakie uprawnienia nadaje Karta Polaka?
Osoby posiadające polskie paszporty mają prawo do licznych korzyści, takich jak:
- Zwolnienia z obowiązku uzyskiwania pozwolenia na zatrudnienie.
- Możliwości rozpoczęcia i prowadzenia działalności gospodarczej na równych zasadach z polskimi mieszkańcami.
- Kontynuowania studiów, badań doktoranckich oraz innych form kształcenia, a także uczestnictwa w działalności badawczej i rozwojowej.
- Dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej w nagłych przypadkach.
- Otrzymania dodatkowej zniżki w wysokości 37% na przejazdy pociągami osobowymi, pospiesznymi i ekspresowymi w Polsce na podstawie biletu w jedną stronę.
- Bezpłatnego wstępu do wybranych krajowych muzeów w Polsce.
- Pomocy konsularnej w przypadkach zagrożenia życia lub bezpieczeństwa, w ramach kompetencji konsula.
- Zwolnienia z opłat konsularnych w związku z realizacją praw wynikających z posiadania polskiej karty, w tym związanych z wizami i obywatelstwem polskim.
- Możliwości ubiegania się o stypendium pieniężne na częściowe pokrycie kosztów utrzymania w Polsce w przypadku złożenia wniosku o pobyt stały. Świadczenia pieniężne są ważne maksymalnie przez 9 miesięcy.
- Pierwszeństwa przy ubieganiu się o pomoc materialną wspierającą Polaków za granicą.
Kto może otrzymać Kartę Polaka?
Persona:
- która w dacie składania podania o wydawanie Karty Polaka oraz w dacie otrzymania Karty Polaka nie ma obywatelstwa w Polsce,
lub
- która nie posiadają pozwolenia na zamieszkanie na stałe na ternie RP,
lub
- o przyznanym statusie Bezpaństwowiec.
Przyjrzymy się teraz niektórym grupom obcokrajowców, które kwalifikują się do otrzymania Karty Polaka.
Byli obywatele Polski i ich potomkowie
Osoby, które niegdyś posiadały polskie obywatelstwo, a później je utraciły poprzez zrzeczenie się go lub pozbawienie praw obywatelskich, mają możliwość ubiegania się o Kartę Polaka. Również ich dzieci i wnuki mogą ubiegać się o tę kartę, pod warunkiem udowodnienia polskiego pochodzenia.
Zagraniczni studenci
Studenci z zagranicy, którzy ukończyli polskie uczelnie wyższe, również mają szansę na uzyskanie Karty Polaka. Muszą oni wykazać się polskim pochodzeniem i otrzymać odpowiednie rekomendacje od uczelni, na której studiowali.
Pracownicy zagraniczni
Osoby z zagranicy, które pracują w Polsce na stałe lub czasowo, także mogą starać się o Kartę Polaka. Wymagane jest posiadanie zezwolenia na pracę oraz dowody polskiego pochodzenia, takie jak polska narodowość jednego z rodziców.
Osoby bez polskiego pochodzenia
W pewnych przypadkach, nawet osoby bez polskich korzeni mogą otrzymać Kartę Polaka. Dotyczy to osób, które mają znaczący wkład w rozwój Polski lub działają na rzecz promocji polskiej kultury i wartości.
Jak uzyskać Kartę Polaka?
Wniosek o Kartę Polaka należy złożyć w Ambasadzie lub Konsulacie RP w kraju, w którym osoba aktualnie mieszka. Możliwe jest również złożenie wniosku online przez stronę internetową Konsulatu.
Karta Polaka przyznawana jest osobie, która:
- Może potwierdzić swoją przynależność do narodu polskiego, wykazując choćby podstawową znajomość języka polskiego, który uznaje za swój język ojczysty, oraz poprzez znajomość i pielęgnowanie polskich tradycji i zwyczajów;
- Złoży pisemne oświadczenie o przynależności do narodu polskiego;
- Dostarczy dowód na to, że jest obywatelem polskim, posiada obywatelstwo polskie, lub że co najmniej jedno z rodziców, dziadków lub pradziadków jest lub było obywatelem polskim;
- Osoby z Armenii, Azerbejdżanu, Białorusi, Estonii, Gruzji, Kazachstanu, Kirgistanu, Litwy, Łotwy, Mołdawii, Federacji Rosyjskiej, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Ukrainy, Uzbekistanu, lub mające status bezpaństwowca w jednym z tych krajów, w dniu złożenia wniosku.
Przyznawanie Karty Polaka osobom niepełnosprawnym:
- Karta dla dzieci może być wydana na wniosek obu rodziców, jeśli oboje posiadają ją przed uzyskaniem stałego pobytu. Jeśli Kartę posiada tylko jeden z rodziców, jego wydanie wymaga zgody drugiego rodzica, wyrażonej w obecności konsula RP lub wojewody. W sytuacji, gdy drugi rodzic nie posiada praw rodzicielskich, zgoda ta nie jest wymagana.
- Karta może być również wydana niepełnoletniemu, który udowodni, że co najmniej jeden z rodziców, dziadków lub pradziadków jego zmarłego rodzica był Polakiem lub obywatelem polskim. W takim przypadku wniosek składa pozostały przy życiu rodzic lub przedstawiciel ustawowy.
Jakie są koszty?
Na wszystkich etapach procedura uzyskania jest bezpłatna i nie wymaga pobierania opłat
Jak długo jest ważna?
Karta Polaka jest ważna przez 10 lat od daty jej wydania. W celu przedłużenia jej ważności o kolejne 10 lat, należy złożyć stosowny wniosek najpóźniej 3 miesiące przed upływem obecnej ważności karty.
Warto zwrócić uwagę: Karta Polaka wydana osobie niepełnoletniej jest ważna do dnia ukończenia przez nią 18. roku życia plus dodatkowy rok. Po osiągnięciu pełnoletności, posiadacz karty powinien złożyć wniosek o jej przedłużenie najpóźniej 9 miesięcy po ukończeniu 18 lat.
Dla osób, które ukończyły 65. rok życia, Karta Polaka jest ważna na czas nieokreślony.
Procedura przedłużenia
W pierwszym kroku procesu przedłużenia Karty Polaka należy osobiście złożyć wniosek w konsulacie RP w kraju zamieszkania. Wniosek musi być wypełniony zgodnie z wymaganiami konsulatu, a błędne jego wypełnienie może skutkować jego odrzuceniem.
Ważne jest również, aby pamiętać o opłacie konsularnej związanej z przedłużeniem Karty Polaka. Kwota opłaty zależy od kraju, w którym składany jest wniosek, oraz od bieżącego kursu walutowego. Zaleca się skonsultowanie się z naszymi specjalistami w celu minimalizacji kosztów.
Po złożeniu wniosku oraz uiszczeniu opłaty konsularnej, nową Kartę Polaka należy odebrać osobiście w konsulacie. Proces ten może zająć pewien czas, dlatego zalecane jest rozpoczęcie go odpowiednio wcześnie, przed upływem ważności obecnej karty.
Co zrobić, jeśli karta zostanie zgubiona/zniszczona?
Jeśli Karta Polaka zostanie zgubiona lub uszkodzona, posiadacz powinien niezwłocznie zgłosić ten fakt w odpowiednim urzędzie wojewódzkim lub konsulacie i złożyć wniosek o wydanie duplikatu. Decyzję o wydaniu duplikatu podejmuje instytucja, która pierwotnie wydała kartę (konsul lub wojewoda).
Osoby, które osiągnęły pełnoletność i ubiegają się o Kartę Polaka, muszą dostarczyć następujące dokumenty:
- Wniosek o wydanie Karty Polaka,
- Ważny dokument tożsamości z aktualnym zdjęciem oraz jego kserokopia,
- Dowody potwierdzające polskie obywatelstwo wnioskodawcy lub jego przodków, dokumenty poświadczające pokrewieństwo oraz ich kopie,
- Zaświadczenia od uznanej polskiej organizacji potwierdzające aktywny udział w polskiej kulturze i języku,
- Dowody znajomości języka polskiego, takie jak dyplomy szkolne lub uniwersyteckie z Polski lub z zagranicznych placówek, gdzie językiem wykładowym jest polski; brak takich dokumentów skutkuje oceną znajomości języka przez konsula podczas rozmowy kwalifikacyjnej.
Rodzice ubiegający się o Kartę Polaka dla dziecka niepełnoletniego muszą przedstawić:
- Wypełniony wniosek o Kartę,
- Odpis aktu urodzenia dziecka,
- Kopia dowodu osobistego rodzica lub rodziców,
- Polski dokument tożsamości jednego z rodziców lub jego kopia.
Posiadanie Karty Polaka nie równa się z uzyskaniem polskiego obywatelstwa, nie daje prawa stałego osiedlenia się na terenie RP ani prawa do bezwizowego przekraczania granic Rzeczypospolitej Polskiej.