Numer PESEL, czyli Podstawowy Elektroniczny System Ewidencji Ludności, jest kluczowym identyfikatorem używanym w Polsce dla każdej osoby zameldowanej na terenie kraju. Służy on do gromadzenia istotnych informacji identyfikacyjnych dotyczących tożsamości i statusu administracyjno-prawnego obywateli polskich oraz cudzoziemców przebywających w Rzeczypospolitej Polskiej. Wymóg posiadania numeru PESEL dotyczy wszystkich obywateli Polski oraz niektórych cudzoziemców.
Sprawdź również:
Czym jest ten numer w Polsce i po co jest potrzebny?
To wyjątkowy identyfikator przypisywany każdemu mieszkańcowi kraju. Jest to 11-cyfrowy numer jednoznacznie identyfikujący daną osobę. Polski PESEL jest niezbędny do wielu czynności, takich jak otwarcie rachunku bankowego, uzyskanie opieki medycznej czy rozliczanie się z podatków.
Od kiedy w Polsce nadawane są numery?
PESEL został w Polsce wprowadzony w 1979 roku jako jednoznaczny identyfikator osoby fizycznej. Sam numer pozwala na określenie daty urodzenia oraz płci danej osoby. Zawiera też unikalny ciąg cyfr, co umożliwia jednoznaczne zidentyfikowanie każdej osoby w kraju.
Gdzie jest PESEL na dowodzie i karcie pobytu?
Znajduje się na dowodzie osobistym, który jest jednym z najważniejszych dokumentów tożsamości w Polsce. W nowych dowodach osobistych jest na górze drugiej strony, na lewo od kodu kreskowego. Znajdziemy go również na karcie pobytu, także na drugiej stronie dokumentu, tym razem po lewej stronie na środku.
Jakie informacje zawiera rejestr PESEL?
Rejestr PESEL to zestawienie podstawowych danych osobowych mieszkańców. Każda osoba zamieszkująca w Polsce ma swój indywidualny numer, który zawiera wiele informacji o jej życiu. W rejestrze uwzględnione są takie informacje jak: imię, nazwisko, data i miejsce urodzenia, płeć, obywatelstwo, adres zamieszkania, dane rodziców oraz małżonka (jeśli dotyczy), a także szczegóły dotyczące zatrudnienia i ubezpieczenia zdrowotnego.
Istotnym aspektem rejestru jest ochrona prywatności. Dane osobowe są objęte ochroną przewidzianą w ustawie o ochronie danych osobowych i mogą być ujawniane jedynie w szczególnych przypadkach, takich jak wykonywanie obowiązków służbowych przez organy państwowe.
PESEL dla cudzoziemców: podstawa prawna i zastosowanie
Podstawy prawne dotyczące nadawania numeru PESEL wynikają z ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych. Zgodnie z przepisami tej ustawy, cudzoziemcy posiadający zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce mają prawo do otrzymania numeru PESEL. W przypadku pobytu cudzoziemca w Polsce powyżej 30 dni, zostanie mu automatycznie przydzielony numer PESEL po zameldowaniu. W sytuacji, gdy cudzoziemiec nie może się zameldować, a jakiś urząd wymaga numeru PESEL, konieczne jest złożenie wniosku o nadanie tego numeru wraz z podstawą prawną wskazaną przez ten urząd.
Istnieją również inne podstawy prawne, na mocy których cudzoziemiec może ubiegać się o nadanie numeru PESEL. Przykładowo, w okresie obowiązywania specustawy związanego z inwazją Rosji na Ukrainę w 2022 r., obywatele Ukrainy spełniający określone kryteria mogą otrzymać numer PESEL ze statusem UKR.
Numer PESEL dla dziecka cudzoziemca jest równie istotny, umożliwiając dostęp do opieki medycznej, edukacji i innych usług publicznych. W przypadku dzieci cudzoziemców urodzonych w Polsce, nadanie numeru PESEL jest obowiązkowe.
Warto zauważyć, że cudzoziemiec, który nie urodził się w Polsce, nie musi posiadać numeru PESEL. Jedynie dzieci urodzone w Polsce otrzymują go automatycznie.
Brak numeru PESEL uniemożliwia dostęp do niektórych świadczeń, uzyskania zaświadczeń i rozliczeń z Urzędu Skarbowego lub Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dodatkowo, bez numeru PESEL nie można prowadzić działalności gospodarczej ani załatwiać spraw urzędowych elektronicznie za pomocą Profilu Zaufanego.
Istnieją również szczególne przypadki, na przykład obywatele Ukrainy, którzy otrzymują numer PESEL, mogą być beneficjentami programu 500+. Ponadto, posiadanie numeru PESEL uprawnia do świadczenia Dobry Start, Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego oraz dofinansowania opłaty za pobyt dziecka w żłobku. Numer PESEL może być również niezbędny w przypadku, gdy wjazd obywatela Ukrainy do Polski nie został zarejestrowany przez Straż Graniczną podczas kontroli na granicy.
Nadanie numeru ułatwi załatwienie wielu spraw urzędowych w Polsce.
Nie każdy cudzoziemiec wie, że pracującym w Polsce niezbędne jest nadanie numer PESEL.
PESEL niezbędny jest między innymi do rozliczeń z Urzędem Skarbowym. Chętnie pomożemy Ci w uzyskaniu .
Najczęściej zadawane pytania
Wiele osób, zwłaszcza nowoprzybyłych do Polski, zadaje sobie pytanie o numer PESEL. Jest to jeden z kluczowych dokumentów w polskim społeczeństwie.
Aby ubiegać się o nadanie numeru PESEL, należy złożyć odpowiedni wniosek w urzędzie gminy, gdzie dokonano meldunku na pobyt czasowy. W przypadku braku miejsca zameldowania, należy udać się do urzędu gminy, na terenie którego znajduje się siedziba pracodawcy.
Osoba ubiegająca się o numer PESEL lub jej przedstawiciel musi złożyć uzasadniony pisemny wniosek razem z dokumentami potwierdzającymi dane zawarte w wniosku, takimi jak paszport, w odpowiednim urzędzie. Wniosek powinien zawierać także informację o prawnej podstawie, z której wynika potrzeba posiadania numeru PESEL. W sytuacji, gdy dany urząd, na przykład ZUS czy Urząd Skarbowy, wymaga numeru PESEL, powinien także wskazać odpowiedni przepis prawa, na którym opiera się ta konieczność.
Zgodnie z aktualnymi przepisami, zmiana numeru PESEL jest dopuszczalna jedynie w szczególnych przypadkach, na przykład w sytuacji błędu przy pierwotnym nadaniu numeru.
Nie jest on konieczny dla jednostek, które nie posiadają polskiego obywatelstwa lub nie mają stałego miejsca zamieszkania w Polsce.
Nadawanie numeru PESEL może zająć od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od obciążenia w urzędzie.
Twoje zgłoszenie zostanie przyjęte przez urzędnika natychmiast. Jeśli spełnione są warunki do nadania numeru PESEL, otrzymasz powiadomienie o jego nadaniu po rozpatrzeniu sprawy.
PESEL można otrzymać w urzędzie gminy w miejscu zamieszkania.
Nowy numer PESEL jest przydzielany osobom, które jeszcze nie posiadają tego identyfikatora lub w przypadku konieczności zmiany numeru z różnych powodów.
Jak wcześniej wspomniano, możliwość zmiany numeru PESEL występuje jedynie w szczególnych sytuacjach. W takim przypadku zalecamy skontaktowanie się z biurem Vitworker w celu uzyskania szczegółowych informacji na temat procedury.
Dla cudzoziemców, którzy nie mogą zameldować się w Polsce na wystarczający okres, proces uzyskania numeru PESEL może być nieco bardziej skomplikowany. W takich sytuacjach konieczne może być przedstawienie dodatkowych dokumentów, takich jak zezwolenie pobytowe lub umowa.
Dokumenty wymagane mogą się różnić w zależności od indywidualnej sytuacji, ale zazwyczaj należy przygotować: dowód osobisty lub paszport, dokument potwierdzający miejsce zamieszkania oraz ewentualne dodatkowe dokumenty.
Warto zauważyć, że posiadanie numeru PESEL jest niezbędne w wielu życiowych sytuacjach, takich jak składanie wniosków o dowód osobisty, paszport, ubieganie się o pożyczkę czy otwieranie konta bankowego.
Dlatego ważne jest, aby każdy z nas troszczył się o swoje dane osobowe i ich bezpieczeństwo, aby uniknąć nieprzyjemnych konsekwencji związanych z ich nielegalnym wykorzystaniem.
Usługa jest bezpłatna.
Numer PESEL dla obywatela Ukrainy
Ten identyfikator dla obywatela Ukrainy, zwany także PESEL UKR, pełni różne funkcje, między innymi umożliwia rejestrację legalnego pobytu na terenie Polski oraz korzystanie ze świadczeń przewidzianych w ramach specjalnej ustawy ukraińskiej. Numer PESEL jest również niezbędny do założenia i prowadzenia działalności gospodarczej przez obywatela Ukrainy. Dodatkowo, posiadanie numeru PESEL ułatwia proces zatrudnienia Ukraińca.
Warto zauważyć, że podczas składania wniosku, obywatel Ukrainy zobowiązany jest do złożenia odcisków palców. Jednakże, dzieci poniżej 12 roku życia oraz osoby, które nie są w stanie fizycznie złożyć odcisków palców, są zwolnione z tego obowiązku.
Od 28 stycznia 2023 r. obowiązuje Ustawa o zmianie ustawy dotyczącej pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy oraz niektórych innych ustaw. Nowelizacja tej ustawy dotyczy m.in. zasad pobytu obywateli Ukrainy w Polsce. Zgodnie z nowymi przepisami, art. 4 ust. 2 ustawy specjalnej reguluje nadawanie numeru PESEL obywatelom Ukrainy, których pobyt na terytorium Polski jest legalny (na podstawie art. 2 ust. 1), oraz określa termin złożenia wniosku w tej sprawie. Zgodnie z tym artykułem, wniosek należy złożyć w terminie 30 dni od dnia przybycia na terytorium Polski.